Strony

2015/11/29

90 lat słuchowisk

Dokładnie 90 lat temu, 29 listopada 1925 roku, po godz. 18.00 zostało nadane pierwsze słuchowisko w języku polskim.

Słuchowiska mają 90 lat

Pierwszą regularną polską stacją radiową była próbna stacja nadawcza Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego. Zainaugurowała ona swoją działalność w eterze 1 lutego 1925 roku. A niespełna 10 miesięcy później zostało nadane pierwsze (w historii polskiej radiofonii) słuchowisko! Była to Warszawianka Stanisława Wyspiańskiego. Adaptacji dokonał Alojzy Kaszyna, ówczesny kierownik programowy P.T.R. Wydarzenie miało uświetnić obchody rocznicy wybuchu Powstania Listopadowego.
Podobnie jak w dramacie Wyspiańskiego, tak i w pierwszej adaptacji na potrzeby radia, tytułowa pieśń odgrywa bardzo ważną rolę, była bohaterem. Melodia Warszawianki tworzyła tło muzyczne, prawie nigdy nie milkła, odgrywana na fortepianie bądź wykonywana przez chór mieszany. Oprawę do pieśni przygotował zespół smyczkowy Antoniego Adamusa, który na wstępie zagrał fantazje z Halki. Na finał pojawiła się wiązanka najbardziej znanych motywów polskich.

Radiowy teatr od samego początku wykorzystywał efekty akustyczne, stanowiące drugi - zaraz obok słowa - komponent sztuki radiowej. Ówczesne możliwości techniczne były o wiele skromniejsze od tych, którymi radio dysponuje obecnie. I tak przemarsz piechoty oddany był za pomocą mocnego pocierania szczotkami ryżowymi o meble, a przejeżdżająca konnica - za pomocą wybijania rytmu o kolana.

Słuchowisko (nazywane jeszcze wtedy po prostu sztuką teatralną) nadawane było na żywo i niestety nie rejestrowane.

Emisja Warszawianki, wbrew temu co czasami przypisuje sobie Polskie Radio, nie miała nic wspólnego z naszą radiofonią publiczną. A wręcz przeciwnie. W latach dwudziestych XX wieku Polskie Towarzystwo Radiotechniczne było konkurentem Polskiego Radia w wyścigu o ogólnokrajową koncesję.

Brak komentarzy: